Maak je tuin mens- en diervriendelijk!

Je hoeft geen groene vingers te hebben om je tuin wat groener te maken. Begin met kleine aanpassingen. Dan houd je zowel de investering als de mate van het onderhoud laag.

Met de Subsidie duurzame maatregelen stimuleert de gemeente Zoeterwoude de aanleg van een groene tuin. Via de site van het Duurzaam Bouwloket  (zie tabel 4) kan je een aanvraag doen.

Hieronder tref je 10 stappen die je helpen je tuin groener & gezonder te maken.

Stap 1: steen versus groen
Kijk eens rond in je tuin. Wat is de verhouding tussen stenen –harde- materialen en levend groen? Reken ook eventuele muurtjes van schuurtjes en erfafscheiding mee. Een gezonde en klimaatbestendige tuin heeft bij voorkeur een verhouding van 40% steen en 60% levend groen.
Wissel hogere en lage beplanting met elkaar af en kies bij voorkeur voor inheemse soorten. Deze planten passen in ons klimaat en geven daarom een betere overlevingsgarantie. Ook bieden zij de beste voeding voor kleine dieren en insecten.
Plant vroege voorjaarsbollen zoals de Krokus voor de allereerste bijen terwijl bloeiende siergrassen de hele winter voedsel bieden aan vogels.

Stap 2: Tuinpaden
Onverharde tuinpaden zijn ideaal om water op te vangen en hitte tegen te gaan. Maar een zacht tuinpad is niet altijd even praktisch. Kies in dat geval voor een half verhard tuinpad.
Leg de stenen op een kleine afstand van elkaar en laat de ruimte er tussen in begroeien met kruipplanten zoals bijvoorbeeld kruiptijm, zenegroen of het mosje Sagina subulata. Een andere mogelijkheid is om tegels in een gazon of in een pad van boomschors op stapafstand van elkaar te leggen.

Stap 3: Het verloren hoekje
Elke tuin kent wel een hoekje waar je eigenlijk niets mee doet. Te veel schaduw, in de wind of juist te veel in de zon. Dit is een prima plek om tegels te verwijderen en groen te planten. Afhankelijk van de omstandigheden van de plek, kun je er verschillende dingen mee doen. Denk ook eens aan een rommelhoekje voor snoeiafval. Dit is de perfecte schuilplaats voor egels.

Plantenhoekje

Afhankelijk of het een hoek in de schaduw of zon betreft, kun je een verloren hoekje prima beplanten. Op de site van Huisje Boompje Beter vind je handige brochures met plantenlijsten.

Rommelhoekje

Maak van een hoekje in diepe schaduw een rommelhoekje. Leg gedurende het jaar regelmatig snoeiafval neer, dode bladeren en afgeknipte bloemen. Zo creëer je de ideale woonplaats voor kleine dieren zoals egels, vogels vinden er voedsel, kleine insecten kunnen er overwinteren. Op den duur verteren de groene materialen.
Ook handig in de schaduw is een wormenhotel. Deze zijn kant en klaar (met wormen!) te koop. Deponeer hierin je ongekookte groente- en fruitafval en na enkele weken heb je gratis de beste plantenvoeding die er is gecreëerd.

Snoephoekje

Ligt de hoek juist veel in de zon? Dan kun je hier wellicht wat heerlijke bessenstruiken planten. Eén blauwe bes geeft wekenlang heerlijke bessen. Ook aardbeien en frambozen geven grote oogsten en houden van de zon. Heb je kinderen? Denk dan eens aan een moestuintje. Kinderen vinden het geweldig om te experimenteren en op een vierkante meter kun je meer planten dan je denkt. Huisje Boompje Beter helpt je stap voor stap bij de aanleg en het kiezen van de juiste planten.

Composthoekje

Een verloren hoekje dat minder in het zicht licht, kan ook een mooie plek zijn om je eigen, voedselrijke compost te maken. Al je groene afval uit de tuin en ongekookte groenten en fruit, eierschalen kun je hierop deponeren. Zo maak je gratis en voor niets de beste aarde voor je planten die er bestaat en help je de afvalberg te verkleinen.

Stap 4: stenen muren en gevels
Muren van schuren, erfafscheiding of je huis kun je met klimplanten laten begroeien waardoor zon minder kans krijgt het steen heet te laten worden. Muren op het zuiden zijn ideaal voor leifruit zoals appels of peren en vele soorten zacht fruit. Ook gewone rozen en stokrozen staan graag in de zon. In de schaduw gedijt de klimhortensia goed. Plant wat dichter bij je terras een kamperfoelie. Op warme zomeravonden geurt deze heerlijk en is bovendien een waardevolle voedselbron voor nachtvlinders.

Klik hier en lees meer over de aanleg van geveltuinen.

Stap 5: groene daken
Daken van schuurtjes, uitbouwen of je huis kun je met vetplanten (sedum) en lage grasjes vergroenen. Er zijn steeds meer kant en klare pakketten om je dak te vergroenen. Door daken te vergroenen voeg je heel eenvoudig een behoorlijk oppervlak groen toe aan de stad. Sedumplanten kunnen goed tegen zon en droge periodes. Daarbij vangen ze ook veel CO2 op.

Lees hier alles over groene daken.

Stap 6: opritten
Vaak zijn opritten in de tuin geheel betegeld. Opritten die halfverhard zijn of een strook groen in het midden hebben, geven de straat een veel gezelliger aanzicht en helpen gelijk om regenwater beter af te voeren. Lees alles over waterdoorlatende bestrating in de brochure van Huisje Boompje Beter.

Stap 7: plant een boom
Bomen zijn zeer waardevol voor mens & dier, ook in stedelijke gebieden. Tuinen met een boom trekken meer vogel en tijdens warme dagen vind je verkoeling onder de boom. Bomen koop je klein, maar kunnen al gauw te groot worden voor je tuin. Daarom geven we een aantal suggesties voor kleine tuinen. Maar beter nog vraag je advies aan een kweker of hovenier welke boom voor jouw het meest geschikt is.

Catalpa

Deze boom kan groot worden, maar door de boom jaarlijks in het voorjaar te knotten, houd je een mooie, compacte bol.

Krentenboompje (Amelanchier leavis ‘Ballerina’)

Het krentenboompje is er zowel meerstammig als op een stam die vertakt. In het voorjaar is de boom prachtig wit van de bloesem. Later in het jaar voeden vogels zich aan de bessen.

Katsuraboom (Cercidiphyllum japonicum)

Wat minder bekend in Nederland, maar een langzaam groeiende boom met veel sierwaarde. In het voorjaar loopt de boom uit met rozerode bladeren die in het najaar verkleuren naar geel. Hoogte na 10 jaar circa 6 meter.

Sierappel

De sierappel is op verschillende stamhoogtes te koop. Zo bepaal je zelf de beste hoogte voor je tuin. In het voorjaar geniet je van de bloesem. In de zomer verschijnen de kleine, niet eetbare, appeltjes in trossen die van groen naar geel, oranje of helderrood verkleuren. De appeltjes zijn tot ver in de winter een echte blikvanger.
Ook gewone fruitbomen zoals appels, peren en pruimen zijn geschikt voor een stadstuin. Voor een goed oogst vragen deze echter wel wat meer zorg en kennis.

Stap 8: hagen & struiken
Groene hagen en struiken bieden schuilplekken voor allerlei kleine soorten dieren en geven structuur aan je tuin. Wanneer je niet te veel onderhoud wilt hebben, kies dan langzaam groeiende hagen. Pas op met hagen als conifeer en laurier. Wanneer je deze niet jaarlijks snoeit worden dit al snel zeer grote bomen. Klik hier voor meer informatie over de aanplant van groene erfafscheidingen.

Stap 9: water in de tuin
Hoewel een vijver enige kennis en zorg vereist, zorgt water in je tuin er voor dat je de diversiteit aan dieren in je tuin enorm vergroot. Vogels komen badderen en drinken en je zult al snel Libelles aantrekken. Heb je geen tijd of ruimte voor een vijver, denk dan eens aan een vogelbad. Ook daar komen vogels graag op af. En in plaats van een vaste vijver kun je ook een grote bak zoals een oude trog of lage ton vullen met water en waterplanten.

Stap 10: geniet!
Wanneer je -een deel van- de stappen hierboven hebt doorlopen is het tijd om te gaan genieten van je tuin. Je zult zien dat vogels al snel je tuin weten te vinden en gaan scharrelen tussen de beplanting op zoek naar voedsel. Zorg dat je een goede plek voor jezelf hebt gecreëerd en geniet van het groen en leven om je heen.